Giảm phát là gì?
Giảm phát là hiện tượng đặc trưng bởi sự giảm giá chung của hàng hóa và dịch vụ. Nó thường phát sinh từ tình hình giảm nguồn cung tiền và tín dụng trong nền kinh tế. Hãy khám phá một số khía cạnh chính của sự giảm phát.
Giảm phát là gì?
Giảm phát đề cập đến việc giảm mức giá chung của hàng hóa và dịch vụ. Không giống như lạm phát, làm giảm giá trị của tiền tệ theo thời gian, giảm phát tăng cường sức mua của tiền.
Giảm phát thường xảy ra cùng với suy thoái kinh tế, dẫn đến chi tiêu và đầu tư của người tiêu dùng giảm. Mặc dù giá giảm ban đầu có thể mang lại lợi ích cho người tiêu dùng, nhưng giảm phát kéo dài có thể gây ra một vòng xoáy đi xuống làm giảm lương, lợi nhuận và hoạt động kinh tế.
Ngân hàng trung ương và các nhà hoạch định chính sách thường sử dụng các biện pháp tiền tệ và tài khóa khác nhau để chống lại áp lực giảm giá và kích thích tăng trưởng kinh tế.
Nguyên nhân gây ra giảm phát là gì?
- Các yếu tố tiền tệ. Nguồn cung tiền giảm, thường do chính sách tiền tệ thắt chặt hoặc ngân hàng giảm hoạt động cho vay, có thể dẫn đến áp lực giảm phát. Các ngân hàng trung ương, như Cục Dự trữ Liên bang, tác động đáng kể đến nguồn cung tiền.
- Nhu cầu của người tiêu dùng giảm. Khi người tiêu dùng giảm chi tiêu, điều này có thể dẫn đến tình trạng cung ứng hàng hóa và dịch vụ quá mức, khiến giá hàng hóa giảm.
- Năng lực sản xuất dư thừa. Khi doanh nghiệp có năng lực sản xuất nhiều hơn mức cần thiết để đáp ứng nhu cầu, họ có thể hạ giá để lấp đầy năng lực sản xuất dư thừa, góp phần gây ra giảm phát.
- Tiến bộ công nghệ. Đổi mới và tiến bộ công nghệ có thể tăng năng suất lao động, dẫn đến giảm chi phí sản xuất và từ đó giảm giá cả hàng hóa và dịch vụ.
- Cú sốc bên ngoài. Các yếu tố bên ngoài như sụt giảm mạnh giá cả hàng hoá, suy thoái kinh tế toàn cầu hoặc khủng hoảng tài chính có thể tạo ra áp lực giảm giá bằng cách giảm tổng cầu và đầu tư.
Tác động của giảm phát
Giảm phát là hiện tượng phức tạp có thể có hậu quả kinh tế tích cực và tiêu cực.
➕ Sức mua tăng Giá giảm có nghĩa là người tiêu dùng có thể mua được nhiều hàng hóa và dịch vụ hơn với cùng một số tiền, dẫn đến sức mua tăng lên. | ➖ Chi tiêu tiêu dùng giảm Kỳ vọng giá tiếp tục giảm có thể khiến người tiêu dùng trì hoãn mua hàng, dẫn đến chi tiêu tiêu dùng và hoạt động kinh tế giảm. |
➕ Giảm lãi suất Giảm phát thường dẫn đến việc giảm lãi suất khi các ngân hàng trung ương cố gắng kích thích nhu cầu vay và tiêu dùng, điều này có thể mang lại lợi ích cho doanh nghiệp và cá nhân đang tìm kiếm khoản vay. | ➖ Giảm phát nợ Giảm phát nợ làm tăng gánh nặng công nợ thực sự vì giá trị nợ vẫn không đổi hoặc tăng trong khi thu nhập và giá trị tài sản giảm, có khả năng dẫn đến vỡ nợ và bất ổn tài chính. |
➕ Tiết kiệm chi phí cho doanh nghiệp Các doanh nghiệp có thể có chi phí sản xuất thấp hơn do giá đầu vào giảm, dẫn đến lợi nhuận tăng và có khả năng giảm giá cho người tiêu dùng. | ➖ Giảm đầu tư Kỳ vọng giảm phát có thể ngăn cản đầu tư vì các doanh nghiệp dự đoán lợi nhuận trong tương lai sẽ thấp hơn và trì hoãn hoặc hủy bỏ các dự án đầu tư. |
➕ Tăng cường khả năng cạnh tranh Giảm phát có thể làm cho hàng xuất khẩu trở nên cạnh tranh hơn trên thị trường quốc tế do giá hàng hóa sản xuất trong nước giảm so với giá hàng hóa của các quốc gia khác. | ➖ Tiền lương trì trệ Giá cả giảm có thể dẫn đến áp lực giảm lương, giảm thu nhập hộ gia đình và làm giảm hơn nữa chi tiêu của người tiêu dùng. |
➖ Kinh tế trì trệ Giảm phát kéo dài có thể dẫn đến một vòng luẩn quẩn làm giảm nhu cầu, giảm đầu tư và thất nghiệp gia tăng, có khả năng dẫn đến trì trệ hoặc suy thoái kinh tế kéo dài. |
Các ví dụ về giảm phát trong lịch sử
- Đầu những năm 1930 ở Hoa Kỳ chứng kiến tình trạng giảm phát đáng kể do nguồn cung tiền giảm sau khi các ngân hàng phá sản (Đại suy thoái). Nhu cầu giảm mạnh, khủng hoảng ngân hàng và sự sụp đổ trong sản xuất công nghiệp đã dẫn đến giá cả giảm mạnh ở nhiều lĩnh vực khác nhau.
- Nhật Bản đã trải qua tình trạng giảm phát vào những năm 1990 (Thập kỷ thất bại). Nợ quá mức, khủng hoảng ngân hàng và sự sụt giảm giá bất động sản và chứng khoán đã góp phần gây ra áp lực giảm phát.
- Cú sốc kinh tế toàn cầu do đại dịch COVID-19 gây ra đã dẫn đến áp lực giảm phát ở nhiều nền kinh tế. Các đợt phong tỏa, gián đoạn chuỗi cung ứng và giảm chi tiêu của người tiêu dùng đã góp phần làm giảm nhu cầu và giảm giá ở nhiều lĩnh vực khác nhau.
So sánh giảm phát với cắt giảm lạm phát
Bây giờ, hãy xem giảm phát khác với cắt giảm lạm phát như thế nào.
Cắt giảm lạm phát xảy ra khi giá cả tiếp tục tăng nhưng với tốc độ chậm hơn so với trước đây. Về cơ bản, tỷ lệ lạm phát vẫn dương nhưng thấp hơn so với mức cao nhất trước đó. Cắt giảm lạm phát có thể là kết quả của suy thoái kinh tế hoặc khi ngân hàng trung ương thắt chặt chính sách tiền tệ.
Không giống như giảm phát, cắt giảm lạm phát không gây hại cho nền kinh tế vì nó đại diện cho sự giảm nhẹ về tốc độ lạm phát trong một khoảng thời gian ngắn. Ví dụ, khi Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ mô tả một giai đoạn lạm phát chậm lại, tức là đang nói đến sự cắt giảm lạm phát.
Kết luận
Tóm lại, hiện tượng giảm phát đặt ra những thách thức và cơ hội đáng kể cho các nhà giao dịch trên thị trường tài chính. Mặc dù giá giảm có thể ảnh hưởng đến việc định giá tài sản và chiến lược đầu tư, nhưng các nhà đầu tư khôn ngoan có thể tận dụng xu hướng giảm phát bằng cách xác định các lĩnh vực và tài sản sẵn sàng ứng phó với tình hình suy thoái kinh tế.
Bằng cách luôn theo dõi các chỉ số kinh tế vĩ mô và sử dụng các chiến lược giao dịch thích ứng, các nhà giao dịch có thể xử lý những tình huống phức tạp của môi trường giảm phát với sự kiên cường, bền bỉ và tầm nhìn xa, biến thách thức thành cơ hội kiếm lợi nhuận.
Theo dõi chúng tôi trên Telegram, Instagram và Facebook để nhận ngay thông tin cập nhật về Headway.